Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı konuğumuzdu. Sitemize yaptığı özel açıklamalar röportajımızda
EVA Gayrimenkul Değerleme olarak yatığınız çalışmalar ile sektörde başarılı bir grafik çiziyorsunuz. Bu başarıyı neye bağlıyorsunuz?
EVA kurulduğu 2008 yılından beri ekip ve takım oyunu üzerine kurulmuş bir şirkettir. Sektörde uzun yıllardır yer alan tecrübeli yönetim kadrosu, uluslararası standartları kendine örnek alması, bağımsız ve tarafsız bakış açısı ile çalışıyoruz. Kendimiz için değil sektör ve müşterilerimiz için en doğru ve adil olanı yapma odaklıyız. Ayrıca sektörde aynı alanda faaliyet gösteren birçok firmadan daha farklı bir organizasyon yapımız var. İhtisaslaşmış departmanlarda müşteri ihtiyaçlarına yönelik hizmet servis ediyoruz. Başarı; çok çalışmak, daha iyisini yapmak için sürekli uğraşmak ve hiç yılmamaktan geçiyor denebilir.
Bu sektöre hakim biri olarak İstanbul’da oturmak ve yatırım için hangi bölgeleri tercih edersiniz?
Oturmak için ev almak; kişinin yaşam standartları, beklentileri, aile yapısı, geliri vb. birçok etken göz önünde bulundurularak verilecek bir karar. Yatırım için konut alıyor ise; gelişmiş bölgelerden ziyade gelişmeye açık bölgelere yönelmek, değer artışında etken olan ulaşım bağlantılarının planlandığı bölgeleri tercih etmek, kredi faizlerinin erişilebilir olduğu ödeme seçenekleri takip etmek gerekli. Bilinçli bir gayrimenkul yatırımcısı, doğru öngörüleri, doğru zamanda yaparsa kazanacaktır.
Konut yatırımında doğru adımları sıralayabilir misiniz? Ev sahibi olmak isteyenler nelere dikkat etmeliler?
İyi bir gayrimenkul yatırımcısı olmak istiyorsanız, yatırım yapmadan önce kendinize doğru soruları sorarak işe başlamalısınız: Bu yatırım ile ilgili beklentim nedir? Bu yatırımı kendim için mi yapıyorum, çocuklarım için mi? Olanaklarım neler ? Bu tür soruları sormadan yaptığınız her yatırım, tesadüflere dayanan yatırım kategorisinde değerlendirilmelidir. Sonuçta daha önce de söylediğim gibi “istekler olanaklarla sınırlı”
Konut alırken en önemli konu mülk almak isteyenin istek ve ihtiyaçlarını iyi belirlenmesinde yatmaktadır. İstekler, ihtiyaçlar ve olanaklar üçgenini optimum şekilde birleştirmek en faydalı sonucu verecektir. Bu kapsamda bir konut almayı düşündüğünüzde bu üçlüye göre yazılı bir liste yapmanızı öneririm. Yaşam stiliniz, aileniz, çocuklarınız ve çocuklarınız yaşı, tercihleriniz, ihtiyaçlarınız en önemli konulardır. Bunlara göre yaşayacağınız bölgeyi seçmeli ve alternatiflerin arasında isteklerinizi ve olanaklarınızı paralel hale getirecek ve sizi “optimum” seviyede mutlu edecek seçenekleri belirlemelisiniz. Bundan sonra araştırma yapmaya karar verdiğiniz bölge/bölgeler arasında sınırlama yapmalı ve aramaya başlamalısınız. Bizler kişisel tecrübelerimizden gördüğümüz kadarı ile ortalama 40-45 ev görmeden doğru bir konut alımının mümkün olmadığını düşünmekteyiz. Bu nedenle konut almaya karar veren kişilere bunun zor bir görev olduğunu, kararlı olmaları ama ümitsizliğe kapılmamaları gerektiğini söyleyebiliriz.
Oturduğunuz evi seçerken sizin kriterleriniz neler olmuştur?
Evin kullanışlılığı benim için çok önemli. Odaların ihtiyaçlarımıza göre iyi yerleştirilebilmesi gerekli. Örneğin yatak odası büyüklüğü ve salon büyüklüğü iki önemli kriterim. Evin içinde eşyalarımı yerleştirip yerleştiremeyeceğim benim iç huzurum için önemli olduğundan buna bakarım. Çevredeki apartmanlar görüş açısını ne kadar kapatıyor, eski bir yapı varsa yıkılıp tekrar yapıldığında ne kadar manzara ve ışığımı engelleyecek bilmek isterim. Komşulara çok önem veririm. Ne demişler ev alma komşu al. Ayrıca otopark imkânları benim için önemli kriterlerden ama bir şeylerden vazgeçmem gerekiyorsa ev seçerken otopark imkânından vazgeçebilirim.
İstanbul’da yeni rezidans projelerinin sayısı da oldukça arttı. Bu projeler oldukça konforlu olması yanında münferit binalara göre doğal olarak daha maliyetli. Yapılan projelerin Türk yaşam kültürüne ya da alım gücüne uygun olduğunu düşünüyor musunuz?
Her yıl hazırladığımız İstanbul Markalı Konut Araştırması raporumuzda yıllar itibariyle proje adedi bazında ortalama %20 artış olduğunu görüyoruz. Projeler hem oturum hem de yatırım amaçlı tercih ediliyor. Kentin gelişmeye açık bölgelerinde geliştirilen markalı konut projeleri içinde sosyal olanakları bulunan merkeze kıyasla çok daha erişilebilir fiyatlı yeni konutlarda oturma imkanı sağlanıyor. Markalı konutlar bulunduğu semt, karma kullanımlı proje içinde olup olmaması, tercih edilen konutun şerefiyesi vb. faktörlere göre orta ve üst gelir grubunun tercih edebileceği birçok projeden oluşuyor. Ancak markalı konut projelerini tercih eden yatırımcıların, yatırım yapmadan önce öğrenmesi gereken önemli giderlerden biri ortak giderlerin dairelere yansıması. Markalı konut projelerinde münferit binalara kıyasla ortak giderlerin; sosyal olanaklar, güvenlik vb. nedenlerden dolayı daha maliyetli olduğu bir gerçek.
Markalı konut segmentinde İstanbul’un bazı kesimlerinde stok fazlası var. Buralarda üretimin devam etmesi ve benzer fiyatlarla ürünlerin pazara sunulması üreticileri sıkıntıya sokacaktır.
Türk yaşam kültürü kavramı ise çok farklı bir bakış açısı. Ben değerlemede elemanlarıma hep söylerim her malın bir alıcısı vardır. Az veya çok, bizim beğenmemiz alıcısı gelmeyeceği anlamına gelmez. Ama tercih edilebilirlik azaldıkça satış zorlaşır, üreticilerin bu dengeyi iyi bulması gerekli. Doğru yerde doğur büyüklükte yapılmış ve doğur fiyatlanmış projeler her zaman alıcı bulacaktır.
Son dönemlerde yapılan konut kampanyaları ile ilgili neler düşünüyorsunuz? Sizce bu kampanyalarla piyasada bir hareketlilik oldu mu?
Son dönemde sınırlı bir süre için ve sınırlı sayıda projede geçerli olmak üzere Emlak GYO kampanyası ile sunulan 120 ay vadede %0,45 aylık faiz oranı ile ödeme kolaylığı sağlanması oldukça olumlu bir gelişme olarak göze çarpmaktadır. Bu kampanya genel piyasaya olumlu etki etti, biraz hareket oldu. Kredi taleplerinde bir önceki aya göre %10 civarında bir artış görüyoruz.
YORUMLAR