Türkiye'de en az 2 milyon dolarlık yatırım yapan, 1 milyon dolarlık gayrimenkul alan, 100 kişilik istihdam yaratan, 3 milyon dolarlık mevduat hesabı açan yabancılara vatandaşlık verilecek...
En az 2 milyon dolar tutarında sabit sermaye yatırımını yapan. 1 milyon dolar tutarında taşınmazı üç yıl satılmaması şartıyla satın alan yabancı uyruklular Türk vatandaşlığı hakkı kazanabilecek. En az 100 kişiyi istihdam eden. 3 milyon dolar tutarında mevduatı üç vıl tutma şartıyla Türkiye'de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı belgelenen veya bu tutarda devlet borçlanma araçlarını üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı tespit edilen yabancılar da Türk vatandaşı olabilecek.
Başta Avrupa ülkeleri olmak üzere dünyada birçok ülkede uygulanan benzeri teşviklere yatırımcıların büyük ilgi gösterdiğine dikkat çeken iş dünyası, söz konusu düzenlemenin hem ekonomiye hem de inşaat sektörüne canlılık getireceği görüşünde. İş dünyası temsilcileri, yabancı yatırımcıya vatandaşlık hakkı verilmesi ile başta Ortadoğu. Körfez ülkeleri, Türki Cumhuriyetler ve Afrika ülkeleri olmak üzere dünyanın birçok ülkesinden yatırımcının Türkiye'de alıma yöneleceği düşüncesinde.
KRİTERLER BELİRLENDİ
Türkiye'de yatırım yapan yabancılara vatandaşlık hakkı verilmesiyle ilgili yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Söz konusu parasal değerlerin belirlenmesinde, tespit tarihindeki Merkez Bankası'nın efektif satış kuru esas alınacak. Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütecek. Türkiye'deki yaptığı veya yapacağı yatırımları belirlenen kriterleri taşıyan ve Türk vatandaşlığını istisnai olarak kazanmak isteyen yabancılarla ilgili olarak İçişleri Bakanlığı'nın talimatı üzerine müracaat makamlarınca gerekli belgelerden oluşan dosya düzenlenecek. Tamamlanan dosya karar alınmak üzere Bakanlığa gönderilecek.
DÜNYA YILLARDIR UYGULUYOR
Yabancı yatırımcıya vatandaşlık verilmesi, ABD, İspanya, İngiltere başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde uygulanıyor. Vatandaşlık kriterleri ülkeden ülkeye değişiyor, birçok ülkede kademeli olarak veriliyor.
Birçok ülke yatırım yapan yabancılara ilk etapta oturum izni veriyor. Vatandaşlık hakkı daha sonra kazanılabiliyor. İspanya'da 500 bin cüroluk gayrimenkul ahırımda kademeli olarak oturma izni veriliyor. 10 yıllık bir oturma izninin sonunda vatandaşlık kazanılıyor. Portekiz'de vatandaşlık için 500 bin euro'luk gayrimenkul satın alınması veya 1 milyon euro finansal yatırım yapılması şartı aranıyor. Beş yıllık oturma izninden sonra vatandaşlık kazanılıyor.
"TANITIMA İHTİYACIMIZ VAR"
İş dünyası temsilcileri, yabancı yatırımcıya vatandaşlık düzenlemesini Para Dergisi'ne değerlendirdi. Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkanı Aziz Torun gayrimenkul alan yabancı yatırımcılara vatandaşlık hakkı verilmesinin İspanya, Portekiz, Kanada gibi dünyanın birçok ülkesinde yabancı yatırımcıyı çekmek ve gayrimenkul satışlarını teşvik etmek için uygulanan bir yöntem olduğunu vurguladı. Sektör uzun süredir bu konuda taleplerini dile getirdiklerini belirten Torun, bunun resmileşmiş olmasının yabancı yatırımcıların gelmesi adına sevindirici olduğunu kaydetti. Bunun realize olması için Türkiye'nin istikrarlı, güvenilir bir ülke olduğunu anlatmak gerektiğini söyleyen
Torun şunları kaydetti:
"Bir insanın başka bir ülkenin vatandaşlığını ihtiyat olarak bulundurmak istemesinin de bazı nedenleri var. Bu ülkenin yaşadığı ülkeden daha güvenli, daha iyi şartları barındıran, daha farklı avantajlar sunan bir ülke olduğuna ya da olacağına öncelikle inanması lazım. Türkiye bulunduğu coğrafya itibarıyla çevresindeki birçok ülkeden daha güvenilir. daha istikrarlı bir ülkedir. Bunu yatırımcı olarak Türkiye'ye çekmek istediğimiz hedef kitleye çok iyi anlatmamız gerekiyor. Onun için öncelikle ülkenin ve Türkiye'nin geleceğinin ve potansiyelinin tanıtımına ihtiyacımız var."
"FİYATLAR YABANCILAR İÇİN CAZİP"
Türkiye'de gayrimenkul fiyatlarının yabancılar için şu anda oldukça cazip olduğunu belirten Aziz Torun. "Bugüne kadar Türkiye'de gayrimenkul yatırımı yapan yabancı yatırımcılar ağırlıklı olarak 100 bin ile 300 bin dolar civarında bir yatırım aralığı tercih etmişti. Bu düzenleme ile daha üst segmentteki yatırımcıyı da ülkemize çekebileceğiz. Bu hedef kitleye ulaşmak için ülkeyi, bölgeyi, şehirleri, projeleri iyi tanıt'Turizm sektörüne de katkısı olacak" dedi.
Dünyanın birçok ülkesinden Türkiye'ye bu konuda farklı sebeplerden dolayı talep olabileceğini dile getiren Torun. "Körfez ülkeleri. Türki Cumhuriyetler. Kuzey Afrika ülkeleri ve Afrika'daki birçok ülke vatandaşları. Balkanlar bu avantajdan yararlanmak isteyebilir. Eğitim amaçlı da Türkiye bir tercih noktası. Çocuklarını burada okutmak isteyen ve daha iyi bir gelecek sunmak isteyen birçok ülkeden vatandaş da bu imkandan yararlanacak" diye konuştu.
Vatandaşlık hakkı verilmesinin yanı sıra başka teşviklerin de devreye girebileceğini belirten Torun. "Bu düzenlemeler elimizi daha da güçlendirecektir. 2017. Türkiye ile ilgili olumsuz haberlerin hiç olmadığı ya da en aza indiği bir yıl olursa, bu teşvikler ile birlikte yabacılara gayrimenkul satışlarının olumlu yansımaları olacaktır ' dedi.
"İNŞAAT SEKTÖRÜNE KAN GELECEK"
Onursal Gayrimenkul Geliştirme A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Onur Öngün, son birkaç yıldan bu yana Ortadoğu coğrafyasında ciddi sıkıntılar olduğunu belirterek, hem halk hem de yatırımcının ülkelerinde mutsuz ve huzursuz olduğunu kaydetti. İç karışıklığın sermaye sahiplerini tedirgin ettiğini vurgulayan Öngün, böyle bir ortamda parasını değerlendirmek isteyen Arap yatırımcının güvenli liman olarak Türkiye'yi seçtiğini, yatırımlarını da Türkiye'de değerlendirmeyi tercih ettiğini kaydetti. Öngün, "Vatandaş olamamaları ise kendileri için bir handikap. Ortadoğulu yatırımcının yapacağı 1 milyon dolar ve üzeri değerdeki gayrimenkul yatırımlarının Türk vatandaşlığının cazibesi ile birleşmesi inşaat sektörüne de yeni kan getirebilir dedi.
"YABANCILAR İKİ KERE KAZANACAK"
Türkiye'de birbiri ardına yeni nesil ofisler, plazalar ve rezidansların çoğaldığına dikkat çeken Uzaltaş A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Ünal Pala, Türkiye'deki bu büyük gelişimin cazibesinin yabancı yatırımcıyı da etkilediğini belirtti. Türkiye'de şubeleşme hamleleri yapan yabancı yatırımcının aynı zamanda Türk vatandaşı olma avantajıyla yatırımını daha rahat yapacağını söyleyen Pala şunları kaydetti: "Bu yatırımlar aynı zamanda oldukça da karlı. Yatırımını Türkiye'ye yapan yatırımcı iki kere kazanacak. Hem Türk vatandaşı olmanın avantajlarından yararlanacak. hem de oldukça karlı çıkacakları yatırımlara imza atacaklar. Özellikle ticareti çok iyi bilen ülkemizi de yakından takip eden Arap coğrafyasının bu karar büyük ilgi göstereceğini düşünüyorum.''
"ROTA ANKARA'YA ÇEVRİLECEK"
Yatırımcının artık farklı alanlara açılmak istediğini söyleyen Besa Grup Yönetim Kurulu Üyesi Efe Bezci, yabancı yatırımcılar genelde yatırımlarını İstanbul'a yönlendirdiklerini ancak İstanbul'da da yavaş yavaş bir doygunluk olmaya başladığını vurguladı. Söz konusu karar ile yabancı yatırımcının ağlarını Türkiye'nin diğer kentlerine doğru genişletebileceğini belirten Bezci, bu noktada İstanbul'a alternatif gelişen Ankara'nın ön plana çıkacağına inandığını dile getirdi. Bezci, "Bürokrasinin merkezi, kamu kurum ve kuruluşlarının ev sahibi olan Ankara, zaten Türkiye'de şubeleşen çok sayıda firmaya ev sahipliği yapıyordu. Karar sonrası bu sayının artacağına, yabancı yatırımcı için hala bakir topraklar olan Ankara'nın yatırımların merkezi olacağına inancım tam" dedi.
"AVANTAJLI OLUR"
Gerçek yatırımcıya vatandaşlık verilmesini avantajlı bir yatırım fırsatı olarak değerlendiren Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Mustafa Koca, doğrudan yabancı yatırım konusunda dünyada hemen bütün ülkelerin yatırımcı ve yabancı sermaye peşinde koştuklarının bilinen bir gerçek olduğunu vurguladı. Bu açıdan ülkelerin birbirleriyle yarışır durumda olduğuna dikkat çeken Koca şu açıklamalarda bulundu:
"Yatırım ortamının iyileştirilmesi ve ilave imkanlar hep yatırımcı çekmek için ülkelerin kendilerini pazarlama averajları olarak sunulur. Belirli bir miktarın üzerinde ve dönem garantisi içerecek şekilde yapılan anlaşmalara göre vatandaşlık avantajını kullanmak akıllıca olur. Ülkemize gelecek yabancı yatırımcılar birçok açıdan avantajlar getirecektir. Hem gayrimenkul sektörü içerisinde, hem diğer alanlarda hareketliliğe sebebiyet verecektir.
"MÜJDE NİTELİĞİNDE BİR KARAR"
Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu Türkiye'de yatırım yapacak yabancı yatırımcıya vatandaşlık verilmesinin konut sektörünü olumlu yönde etkileyeceğini belirtti, özellikle döviz sorunu yaşanılan bu dönemde böyle bir düzenlemeye gidilmesinin çok iyi olduğunu vurgulayan Ağaoğlu, kendilerinin bilhassa Körfez ülkeleri vatandaşlarına ciddi gayrimenkul satışı gerçekleştirdiklerini, hukukçularının o bölgedeki yatırımcılarına bu gündemle ilgili ayrıntılı bilgilendirme yapmak için yoğun mesai harcadığını ifade etti." Türkiye ekonomisi için de müjde niteliği taşıyan bir karar olarak değerlendiriyorum'' dedi.
Ağaoğlu, Mütekabiliyet Yasası öncesi yabancıların Türkiye'ye gezmek için gelirken şu anda burada yaşamaya ve yatırıma geldiğini belirterek şunları kaydetti: "Batı'daki îslamafobia nedeniyle Türkiye'de kendilerini rahat hissetmeleri, ülkemizin sahip olduğu tarihi ve kültürel mirası, iklim avantajları, coğrafi konumu gibi faktörler Körfez yatırımcısının ilgisini çekiyor."
YABANCIYA KONUT SATIŞI GERİLEDİ
Yabancı yatırımcıya vatandaşlık hakkı verilmesinin inşaat sektörüne hareketlilik getirmesi bekleniyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2016 yılının 11 aylık döneminde toplam konut satışları bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 4.5 artışla 1 milyon 198 bin 740 düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde yabancılara i 4 konut satışı ise 16 bin 549 oldu. Yabancılara konut satışının 2016 Mart ayından itibaren gerilemeye başladı. Martta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0.9 gerileyen yabancıya konut satışları sırasıyla nisanda yüzde 14.4, mayısta yüzde 18.7, haziranda yüzde 31.6, temmuzda yüzde 48.5, ağustosta yüzde 26, eylülde yüzde 27.8, ekimde yüzde 30, kasımda yüzde 16.3 oranında düştü.
EN ÇOK KONUTU IRAKLILAR ALDI
Ülke uyruklarına göre değerlendirildiğinde yılın 11 ayında gerçekleştirilen yabancıya konul satışlarında 2 bin 792 ile en çok konut satışının Iraklılara yapıldığı belirlendi. Bunu, bin 682 bunu Suudi Arabistan, bin 591 ile Kuveyt, bin 140 ile Rusya, bin 111 ile Afganistan, 778 ile İngiltere, 664 ile Almanya, 619 ile İran uyruklular izledi. Yabancıların ilgi gösterdiği illerin başında 5 bin 226 konut satışıyla İstanbul ilk sırada. İstanbul'u 4 bin 37 konut satışı ile Antalya, bin 118 konut satışı ile Bursa, 797 konut satışı ile Aydın izliyor. Bu illeri 755 satış ile Yalova, 749 satış ile Trabzon, 588 satış ile Muğla, 584 satış ile Sakarya, 560 satış ile Ankara izledi.
TURKUAZ KART VERİLECEK
Hükümet, bilindiği üzere 2016 yılında yabancı yatırımcıların Türkiye'den oturum alabilmesi, Türk vatandaşı olabilmesi için Uluslararası Iş Gücü Kanunumda değişikliğe de gitmişti. Türkiye'ye katma değer sağlayacak bilim insanlarım çekmek amacıyla Turkuaz Kart sistemini getirmişti. Uluslararası işgücü politikası doğrultusunda, eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye'deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri ve Bakanlık tarafından belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun görülen yabancılara "Turkuaz Kart" verilecek. Turkuaz kart, ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla verilecek ve kart sahibi yabancı, tasarıyla düzenlenen süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanacak. Turkuaz kart sahiplerinin, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına ikamet izni yerine geçen belge verilecek.
Nail OLPAK /MÜSİAD Genel Başkan
"Dövizde, manipülasyonu önleyecek"
Mevcut döviz açığının kapatılmasına yönelik alınacak her önlem, manipülasyonların önüne geçebilmek ve ülkenin döviz rezervini artırmak adına oldukça önemli. Döviz açığı olan bir ekonomiye sahibiz. Cari işlemler dengesi 2016'nın ilk 11 ayında 28.6 milyar dolar seviyesinde açık verdi. Buna ek olarak, son dönemde döviz kurlarında hızlı artışlar yaşadık. Bu dalgalanmaların yalnızca küresel kaynaklı olmadığı, tamamen ülkemizin mali altyapısından kaynaklanmadığı açıkça ortada. Manipülatif bir hareketle karşı karşıyayız. Bu bağlamda mevcut döviz açığımızı kapatmaya yönelik alınacak her önlem, manipülasyonların önüne geçebilmek adına oldukça önemli. Bu nedenle yabancı yatırımcının ülkemize döviz getirmesini teşvik edecek olan yeni vatandaşlık uygulamasını destekliyoruz. Asgari limitleri olmak kaydıyla; gayrimenkul alan, sabit sermaye yatırımı yapan, istihdam yaratan, mevduat hesabı açtıran ya da devlet borçlanma araçları satın alan yabancılara vatandaşlık imkanı sunulması, ülkemize giriş yapan döviz miktarını artıracak. İçinden geçmekte olduğumuz bu gibi zorlu süreçlerde mevcut sermayesini ülke sınırları dışına kaçıran değil, elinden geldiğince yurtiçinde değerlendirmeye çalışan vatandaşlarımıza daha fazla ihtiyaç duymaktayız.
Yaşar AŞÇIOĞLU / Aşçıoğlu Yönetim Kurulu Başkanı
"Çok doğru bir karar"
Uzun yıllardır üzerinde konuştuğumuz, beklediğimiz bir karardı. Çok doğru bir karar ancak çok geç kalındı. İspanya, İtalya ve birçok ülke bunu yaparken bizim yapmamamız yanlıştı. Arap yarımadasındaki yatırımcılar, ABD'de de, İsviçre'de yatırım yaparken oturma izni verilmediği için Türkiye'de yatırım yapamıyorlardı. Gerçek dostlarımız bu alımları yaparak ikinci vatandaşlık ve oturma haklarını alacak. Vatandaşlık için belirlenen kriterlerin de uygun olduğunu düşünüyorum. Biz de yaptığımız çalışmalarda, 1 milyon doların üzerinde gayrimenkul alımı yapanlara vatandaşlık hakkı verilmesi gerektiği görüşündeydik. Bu kararı katkı sağlayan herkese çok teşekkür ederiz.
Nurettin ÖZDEBİR / ASO Başkanı
"Biraz da parası olanlar gelsin"
Yabancı yatırımcıya vatandaşlık bugün dünyanın birçok ülkesinde uygulanıyor. Bölgesel bir güç olma yolunda ilerleyen Türkiye'nin çok ciddi bir potansiyeli var. Bu potansiyelin ortaya çıkarılması ve değerlendirilmesi açısından önemli bir gelişme. Bu topraklarda daha çok insana iş var. Söz konusu düzenleme, Türkiye'nin finansman ihtiyacını karşılama amacı da taşıyor.
Bu anlamda da olumlu. Gerçekten Türkiye'de mülk sahibi olmak isteyen, örneğin tüm arazilerinin toplam değerinin 2 trilyon dolar olduğu söylenen İstanbul'un gayrimenkul piyasasından pay almak isteyen
birçok insan var. 0 gayrimenkulü satın alıp başka yere de götüremeyecek üstelik. Bu kadar parası olan yatırımcı, iş yapma potansiyeli olan kişidir. Bu insanların Türkiye'ye gelmesi, Türkiye'de yeni yatırımlara yönlenme potansiyeli de taşıyor. Adam parayı kumarda kazanmadıysa boş değildir. Beraberinde yatırım potansiyelini de transfer etmiş olacağız. Türkiye bugün 3 milyon sığınmacı barındırıyor, 2 milyon doları üç yıl Türkiye'ye getirecek yatırımcılar da buyursun gelsin. Hep züğürtler gelecek değil ya, biraz da parası da olanlar gelsin.
Emrullah TURANLI / Taşyapı Yönetim Kurulu Başkanı
"Şartları biraz ağır"
Türkiye'ye yatırım yapana, parasını Türk bankalarında değerlendirene, devlet iç borçlanma senedi alana vatandaşlık verilmesi önemli bir adım. Böyle bir düzenlemeyi düşünenlerin ve çıkaranların eline sağlık. Çok güzel iş yapmışlar ancak yönetmelikte şartları ağır tutmuşlar. En az 100 kişilik istihdam oluşturan yabancı uyrukluya vatandaşlık verilmesi öngörülüyor. Bugün 10 kişi çalıştırmak üzere işyeri açanın alnından öperim. 15 kişi, 20 kişi sınırı, 500 bin dolar sınırı koysunlar. Bu az para mı? 20 kişiye iş vermek kolay mı? Bölge ülkelerdeki esnafı, yatırımcıları Türkiye'ye davet etmek gerekiyor. Bu kriterlerin daha makul seviyelere çekilmesi gerektiğini düşünüyorum.
Para
YORUMLAR