Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği ile Akademetre Research Company tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin Aralık ayı sonuçları ve 2016 değerlendirmesi açıklandı. Raporu değerlendiren Prof. Dr. Emre Alkin; “Ziyaretçi sayısı gerilerken ciroların yükselmesi, ziyaretçilerin AVM’leri ‘çözüm’ olarak değerlendirdiğini ortaya koyuyor” şeklinde konuştu.
Her ay düzenli olarak yayınlanan AVM Endeksi’ne göre ciro endeksi 2016 yılının Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,7 oranında artarak 239 puana ulaştı. Bu rakam, enflasyondan arındırıldığında ise ciro endeksinin Aralık 2016 döneminde yüzde 1,8 oranında düştüğü görüldü.
Sektöre ait ciro endeksi, Anadolu ve İstanbul'un GLA büyüklükleri ağırlıklandırarak hesaplanmıştır.
AVM endeksi 2016 sonuçları, endeksin 2015 yılına oranla yüzde 7,1’lik bir artışla 195 puana yükseldiğini ortaya koydu.
AVM’lerdeki kiralanabilir alan (m²) başına düşen cirolar, Aralık 2016’da 913 TL’ye ulaştı. Verimlilik, İstanbul’da 1.072 TL, Anadolu’da ise 806 TL olarak gerçekleşti.
AVM’lerdeki kiralanabilir alan (m²) verimliliği 2016 yılında 744 TL olarak gözlemlendi. Bu oranın 2015 yılı ile karşılaştırılması ise 2016 yılında m² verimliliğinde yüzde 5,5’lik bir artış kaydedildiğini gösterdi. Verimlilik, 2016 yılında İstanbul’da yüzde 3,3 artışla 836 TL; Anadolu’da ise yüzde 7 artışla 682 TL oldu.
Ayakkabı ve çanta tutkusu ciroyu artırdı...
Geçtiğimiz yılın Aralık ayı ile karşılaştırıldığında 2016 Aralık döneminde endeks yüzde 6,7’lik artış gösterdi. Kategoriler bazında en yüksek ciro artışı ise ayakkabı-çanta kategorisinde yüzde 23’lük artışla yaşandı.
Hipermarket kategori ciroları geçtiğimiz yıla oranla yüzde 13, giyim kategori ciroları yüzde 13, yiyecek ciroları yüzde 7, teknoloji kategori ciroları yüzde 4 artış kaydederken AVM’lerdeki diğer* alanlar kategorisinde ise yüzde 2’lik düşüş yaşandı.
(*Diğer kategorisi; yapı market, mobilya, ev tekstili, hediyelik eşya, oyuncak, sinema, kişisel bakım ve kozmetik, kuyum, hoby, petshop, terzi ve ayakkabı tamir servisleri, döviz bürosu, kuru temizleme, eczane gibi mağazalardan oluşmaktadır.)
Ziyaret Sayısı Endeksi
Aralık 2016 verileri bir önceki dönemin aynı ayı ile karşılaştırıldığında ziyaret sayısı endeksinde yüzde 3,5’lik bir düşüş yaşandığı gözlemlendi.
AVM ziyaret sayısı, 2015 yılı ile karşılaştırıldığında 2016 yılında yüzde 1,9 oranında düşüşle 102 puan olarak gerçekleşti. İstanbul’da ziyaret sayısında 2016 yılında değişim yaşanmazken Anadolu’da yüzde 4,2 oranında düşüş kaydedildi.
AVM Endeksi Aralık ayı sonuçları ve 2016 yılı değerlendirmelerini paylaşan AYD Başkanı Hulusi Belgü; “Yaşanan birçok olumsuz olaya rağmen endeksimiz Eylül ayından beri yeniden artışa geçti. Kasım ayındaki yüzde 6,9’lik artış sonrası Aralık ayındaki yüzde 6,7’lik artış gelecek dönemler için umut verici gözüküyor. Yıl bazında değerlendirdiğimizde ise son yıllarda, hatta 2014’de %14 civarında gerçekleşen hızlı artış 2015’de %7,1’lik olarak gerçekleştiğini gözlemliyoruz. 2016’da bu artış az da olsa uzun süredir ilk defa enflasyonun altında bir artış gerçekleşmesi dikkat çekici. Kategoriler bazında yıllık karşılaştırma ise öncelik ayakkabı, hipermarket ve giyim olmak üzere gelişimini koruyor” dedi.
Prof. Dr. Emre Alkin, rapora ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu; “Geride bıraktığımız yıl belki de Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en zor yıllarından biriydi. Birçok sektörde aynı ciroyu tutturmak için daha fazla mal ve hizmet üretmek mecburiyetinde kalındı; iç ve dış ticarette ‘pazar’ sorunu yaşandı. Tüketicinin mal ve hizmete zorlanmadan ulaşabilmesi, firmaların ayakta kalmasının en önemli şartı oldu.
2016 yılı gibi talebin kırılgan olduğu bir dönemde, organize pazar yerlerinin önemi performanslarıyla da kanıtlanmış oldu. AVM’lerde hem toplamda hem de metre kare başına ciroların yükselmesi dikkat çekici. Enflasyonun son 6 ayda beklentinin üzerinde yükselmesi sebebiyle, ciro artışının reel olarak gerilemiş olduğunu söylemek gerekiyor. Yine de birçok sektörde nominal gerilemeler mevcutken, AVM’lerdeki ciroların sadece reel olarak gerilemesi sektör için umut veren bir gelişme.
Raporda yer alan ilginç olan gelişme ise ziyaretçi sayısı gerilerken ciroların yükselmesi. Demek ki AVM ziyaretçileri bu mekanları ‘çözüm’ olarak değerlendirmiş. Yıl içinde yaşanan üzücü olaylara rağmen evlerinden çıkmış, hayata karışmış ve ihtiyaçları için AVM’lere gitmeye devam etmişler.
Rakamlar, AVM’lerin hem firmalar hem de vatandaşlar için önem arz ettiğini gösteriyor. Açıkçası bu sonucu şaşırtıcı bulmuyorum ve önümüzdeki dönemde bu trendin hızlanarak devam edeceğini tahmin ediyorum. Tercihlerin, ürünlerin ve çözümlerin akılcı bir şekilde organize edildiği, adil bir şekilde tüketicinin dikkatine sunulduğu mekanların sadece Türkiye'de değil, Dünya'nın her yerinde önemi artacak.”
YORUMLAR