Ülke ekonomisinde gündeme gelen sorunlara paralel olarak konut satışları, artan fiyatlar, stok fazlası gibi sorunlar nedeniyle son dönemde sıkça gündeme gelen ve çareyi yabancıya satışta arayan gayrimenkul sektör temsilcilerine göre, her şeye karşın artık ucuz konuttan söz etmek mümkün olmayacak. Zira yüzde 50'ler civarında seyreden ancak 85'e kadar çıkan arsa fiyatları ve artan dolar kuru, fiyatların inmesini mümkün kılmayacak. İçeride daralan piyasa koşullarını, yabancıya satışla aşırıya çalışan sektörün, yabancılara yılda ortalama 4- 5 milyar dolarlık konut satış hedefi 2016 için 10 milyar dolar. En gözde alıcılar da kuşkusuz Körfez ülkeleri. Her yıl Dubai fuarında yabancılara derdini anlatan konut sektörü, bu yıl Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (Konut-Der) öncülüğünde Körfez ülkelerinde İstanbul'da buluşturdu. Körfez sermayesini temsil den 50'yi aşkın yatırımcı, Çırağan Sarayı'nda Konutder üyeleriyle buluştu. Konutder Başkanı Ömer Faruk Çelik, yılda 20 bini geçen yabancıya satışların 50 - 55 bine çıkması durumunda ülkeye 10 milyar dolar döviz girişi sağlanabileceğini vurguladı.
Yüzde 85 kayıt dışı
Bürokrasiden sürekli sektörün kayıt dışı çalıştığına dair eleştiri aldıklarını da belirten Ömer Faruk Çelik, sektöre yönelik ilginç veriler paylaştı. Buna göre Türkiye'de bir yılda ortalama 550 bin konut üretiliyor. Bunun yüzde 10'unu TOKİ üretiyor. Konutder ve Gyoder üyesi markalı konut üreticilerinin payı sadece yüzde 5. Kalan yüzde 85 ise 'no name' adı verilen küçük ve orta büyüklükteki müteahhitlerden oluşuyor. Kayıt dışılık bu kesimden geliyor ve kayıt dışılığın en büyük sebebi de satılan konutların düşük fiyattan gösterilmesi. Çelik bu firmalardan alınmayan vergilerin kurumsal ve kayıt içinde çalışan firmalara yüklendiği eleştirisini getiriyor ve bu durumun kurumsal firmaları da kayıt dışı olmaya zorladığını söylüyor. Özellikle tapu harcı ve damga vergilerinin sürekli arttığını vurgulayan Çelik, bunların sektör için artık ciddi maliyet haline geldiğini söyledi. Faruk Çelik 2015 içerisinden Türkiye'de konut fiyatlarının yüzde 17 arttığını da ifade etti.
İstanbul Antalya'yı geçti
Yabancıya konut satışlarından her yıl ilk sırada bulunan Antalya, bu yıl tahtını İstanbul'a kaptırdı. Antalya ikinci sırayı alırken, onu Bursa, Yalova ve Sakarya izledi. İlk 8 ayda yabancıya 900 adetlik satışla Trabzon dikkat çeken iller arasında yer aldı. Trabzon'a daha çok Araplar ilgi gösteriyor. Yabancıya satışlar için her yıl Dubai'de yapılan Citscape'i İstanbul'da da yapacaklarını anlatan Çelik, tarih olarak da 24-26 Mart'ı açıkladı. Çelik, bürokrasinin iş dünyasını ve müteahhitleri sahtekar gördüğünü, devleti ve vatandaşı iş dünyasından korumaya çalıştığı tespitini yaparak şunları söyledi: "Sanayiyi, kalkınmayı, istihdamı iş dünyası yapacak ama sen bunlardan korkup devleti, vatandaşı işadamlarından korumaya kalkarsan bu nasıl olacak. İşadamına iş yapabileceği ortamı sağlamak lazım. Biz yılda 10 milyar dolarlık yabancıya konut satarız ama devlet ve bürokrasi bizim önümüzü açmalı."
8 ayda 14 bin satış
Bu yılın ilk sekiz ayında yabancılara 14 bin konut satılmış. Bu yıl satılan 18 bin yıl sonu tahmini ise 21 bin adet. Sektörde yılda 550 bin konut satıldığı düşünüldüğünde bu oran toplam satışların yüzde 4'üne ulaşıyor. Hedef bunu yüzde 10'a çıkarmak. Ağaoğlu Şirketler Grubu Üst Yöneticisi (CEO) Hasan Rahvalı, Gyoder ve Konutder üyelerinin yabancıya satış için konulan hedefleri tuturacağını ancak bunun için devletin de kendilerine yardımcı olması gerektiğini dile getirdi. Bir inşaatı başlayıp teslim edene kadar 15 kez damga vergisi ödediklerini hatırlatan Rahvalı, "Bir koyundan kaç post çıkar. Damga vergisi en yüksek orandan bir kez alınsın. Bürokratlar bile bu şikâyetimizi haklı buluyor ama çözüm bulunmuyor" dedi. Yabancıların işbirliği önerileri olsa da, emlakta üretim sürecinin uzun sürmesi nedeniyle bu fikirden çabuk uzaklaştıklarını dile getirdi.
YORUMLAR