Kiracılar haklarını biliyor mu?
Kiracının Hakları Nelerdir? Kiralık konut talebinde bulunan insanlar yani kiracılar haklarından ne kadar haberdarlar ? Ya da başka bir ifade ile kiracılar hangi haklara sahipler? Ev alamayan, yeni evlenen ya da tayin nedeniyle ev değiştiren birçok insan kiralık konutlara ilgi gösteriyor
Kiracının Hakları Nelerdir?
Kiralık konut talebinde bulunan insanlar yani kiracılar haklarından ne kadar haberdarlar ? Ya da başka bir ifade ile kiracılar hangi haklara sahipler?
Ev alamayan, yeni evlenen ya da tayin nedeniyle ev değiştiren birçok insan kiralık konutlara ilgi gösteriyor. Ayrıca son yıllarda kentsel dönüşüm nedeniyle de kiralık konutlara olan talepte artış yaşanıyor. Peki kiralık konut talebinde bulunan insanlar yani kiracılar haklarından ne kadar haberdarlar ? Ya da başka bir ifade ile kiracılar hangi haklara sahipler?
Yeni dönem ve yeni haklar
Temmuz 2012’de yürürlüğe giren Yeni Borçlar Kanunu, ev sahibi ile kiracı arasındaki ilişkilerde yeni bir dönemin başlamasına neden oluyor. Kira ve tahliye konuları Borçlar Kanunu kapsamında yeniden düzenleniyor. Yapılan bu düzenlemelerle hem ev sahibine hem de kiracıya yeni haklar getiriliyor.
Kanun çerçevesinde sağlanmış olan hakların ne olduğunun bilinmesi ve hakların doğru kullanımı tarafların mağdur olmaması açısından büyük önem taşıyor.
Peki Borçlar Kanunu’nda kiracının hakları nasıl düzenlenmiş, kiracılar için önemli avantajlar sağlayan yeni düzenlemeler neler?
İşte kiracının hakları…
•Yeni Borçlar Kanunu’na göre kiracılar belirli süreli sözleşmeleri bitmeden en az 15 gün önce aksini bildirmedikçe, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılıyor. Bu durumda mal sahibi, süre bitimine dayanarak sözleşmeyi sonlandıramıyor.
•Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde ise, kiracı her zaman, gayrimenkul sahibi ise sözleşme başlangıcından 10 yıl geçtikten sonra, genel hükümlere göre fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebiliyor.
•Gayrimenkul sahibi, kiraya verdiği gayrimenkul ile ilgili kiracısına yanıltıcı bilgi vermiş veya malı kusurlu teslim etmiş ise kiracının sözleşmeyi feshetme hakkı var. Ayrıca kiracının bu ayıp nedeniyle kira bedelinin indirilmesini talep etme hakkı da bulunuyor.
•Aynı durum gayrimenkulün teslim edilmesinden sonra ortaya çıkan kusurlar söz konusu olduğunda da geçerli. Kiracı gayrimenkul sahibinden kusurun giderilmesini istediği halde kusur giderilmezse, kiracı tazminat ya da kira bedelinde indirim yapılmasını isteyebiliyor. Ayrıca kiracı kusuru kendisi gidererek, masrafları kira bedelinden de düşebiliyor.
•Ortaya çıkan kusurun, kiralanan gayrimenkulün kullanım elverişliliğini ortadan kaldırması durumunda kiracı kiralamış olduğu gayrimenkulün benzerini talep edebiliyor. Ya da sözleşmeyi feshedebilir ancak bu durumda ödemiş olduğu kira bedellerinin iadesini isteyemiyor.
•Kiracı ev sahibinin yazılı rızasıyla konut veya iş yerinde yenilik ve değişiklikler yapabiliyor.
•Maddi olarak zor duruma düşen kiracı, iflas vb. gibi maddi durumunu etkileyen olumsuzlukları belgelediği takdirde kira sözleşmesini feshederek, kira bedellerini ödemekten kurtulabiliyor.
•Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir.
•Konut ve çatılı iş yerlerinde, mal sahibine verilen depozito miktarı, 3 aylık kira bedelini aşamıyor.
•Güvence olarak para verilmesi kararlaştırılmışsa kiracı, mal sahibinin onayı olmaksızın çekilmemek üzere, parayı vadeli bir tasarruf hesabına yatırıyor.